Poemat nordyckiej mitologii

Poemat nordyckiej mitologii

Volupsa (Przepowiednia wróżki) jest pierwszym i najbardziej znanym poematem Eddy poetyckiej (starszej). Opisuje historię świata i jego zbliżający się koniec, którą relacjonuje wróżka o imieniu Volva. Przepowiednia stanowi podstawowe źródło do studiowania mitologii nordyckiej. Składa się z 60 zwrotek. Odkryto ją w manuskrypcie Codex Regius z 1270 roku i w Haukr Erledsson’s Haukshak z 1334 roku. Manuskrypt został odnaleziony w XVII wieku przez luterańskiego biskupa Brynjolfura Sveinssona, który mylnie przypisał jego autorstwo katolickiemu duchownemu Sigfussonowi. Wiele jej zwrotek jest wymienionych lub parafrazowanych w Eddzie prozaicznej (młodszej).
Na początku poematu Volva prosi o zachowanie ciszy synów Hamdlara. Następnie pyta Odyna, czy chce poznać jej wiedzę tajemną. Opowiada, że pamięta starożytnych gigantów, które ją wychowywały. Relacjonuje powstanie mitów i roztacza wizję opustoszałego świata, gdzie pojawili się synowie Burra i podnieśli ziemię z otchłani wód. Potem Aesir ustanowili porządek w kosmosie, znajdując miejsce dla słońca, księżyca i gwiazd, na skutek czego rozpoczął się cykl dnia i nocy. Nastał złoty wiek, w którym Aesir stali się posiadaczami mnóstwa złota, budowali świątynie i konstruowali narzędzia. Ale wtedy z Jotunheimr wyłoniły się giganty, które spowodowały koniec złotego wieku.
Aesir stworzyli również krasnali, z których Motsognir i Durinn były najpotężniejsze.
W tym miejscu kończy się pierwsze dziesięć zwrotek poematu. Następne sześć wymienia imiona krasnali. Część ta często jest nazywana katalogiem krasnali “Dvergatal”.
Teraz Volva opisuje stworzenie pierwszych ludzi, mężczyzny i kobiety. Opisuje również Yggdrasil, drzewa świata. Wspomina wiele faktów z przeszłości: spalenie Gullveig, która rozbudziła w ludziach pożądanie złota, wojnę pomiędzy rodami Aesir i Vanów i Freję, jedną z najważniejszych bogiń w mitologii nordyckiej.
W końcu wróżka odkrywa przed Odynem, że zna niektóre z jego sekretów. Wie o tym, że poświęcił oko w pogoni za wiedzą. Wspomina zabicie Baldura, najlepszego i najpiękniejszego z bogów i podstępną wrogość Loki.
W Codex Regius wróżka przepowiada unicestwienie bogów, gdy nadejdzie ogień i wodny potop podczas Rangaroku. Przedstawia wezwania do bitwy i śmierć wielu najważniejszych bóstw. Sam Odyn zostanie zabity przez Fenrira, potężnego wilka. Tor, bóg piorunów i burzy, będzie walczył z potężnym wężem Jormungandem, pokona go, ale zginie porażony jego jadem. Vidar pokonuje Fenrira, rozwierając jego szczękę i zdając mu cios włócznią w serce.
Po zakończeniu tych wstrząsających wydarzeń z popiołów zbudzi się do życia nowy świat, gdzie Baldur ze swoją żoną Nanną powrócą z krainy śmierci Hel. Przetrwa też para ludzka, która da początek nowemu pokoleniu.
Niektórzy uczeni utrzymują, że w tekście można znaleźć wpływy chrześcijaństwa i zauważyć podobieństwa do przepowiedni Sybilli.

Dodaj komentarz