Wokół witaminy B12 narosło wiele mitów. Zobaczmy, jakie są fakty. Witamina B12 należy do grupy związków, które zawierają układ korynowy składający się z czterech zredukowanych pierścieni pirolowych oraz atomu kobaltu usytuowanego centralnie. Witamina B12 jest jedyną witaminą, której synteza możliwa jest jedynie w komórkach bakteryjnych. Witamina ta jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania organizmu, a jej odpowiednia ilość skutecznie zapobiega anemii złośliwej. Nazwa B12 obejmuje związki z grupy kobalamin, czyli korynoidów, które wykazują podobne działania oraz mają zbliżoną budowę.
Postacie witaminy B12
W środowisku naturalnym witamię B12 możemy spotkać w dwóch postaciach: (1) deoksyadenozylokobalamina, czyli inaczej koenzym B12 i (2) metylokobalamina. Obie te postacie nie funkcjonują dobrze, gdy wystawione są na światło dzienne – tracą wtedy swoje właściwości koenzymatyczne. Istnieje jednak jeszcze jedna forma witaminy B12, która nie jest formą naturalną, to cyjanokobalamina, oporna na działanie wysokich temperatur.
Organizm człowieka pobiera witaminę B12 z pożywienia. Odpowiednia dieta powinna dostarczać wskazaną jej ilość. Jeśli chodzi o źródła witaminy B12, to głównie są to: mięso, podroby, jaja, ryby, skorupiaki, aczkolwiek znajdziemy ją również w warzywach poddanych fermentacji (miso, które powstaje dzięki fermentacji ziaren soi) i niektórych odmianach alg. Witamina jest syntezowane tylko przez niektóre rodzaje bakterii, które zwykle znajdują się w produktach odzwierzęcych.
Rola i funkcje witaminy B12
Wchłanianie witaminy B12 ma miejsce w końcowym odcinku jelita krętego w obecności glikoproteiny, która produkowana jest za pomocą komórek okładzinowych żołądka. Jeśli chodzi o funkcje witaminy B12, to:
– jest niezbędna do prawidłowego przebiegu erytropoezy,
– ma swój udział w metabolizmie DNA,
– bierze udział w metabolizmie tłuszczów i węglowodanów oraz we właściwym funkcjonowaniu układu nerwowego (w tym w budowie otoczki mielinowej).
Niedobór witaminy B12 – skutki
Wszelkie niedobory witaminy B12 wynikają zwykle z upośledzonego wchłanianiem jelitowym w przypadku, gdy stosuje się tradycyjną dietę. U wegetarian czy wegan wskazana jest suplementacja witaminy B12. Warto jednak wiedzieć, że zapas w organizmie starcza na jakieś 3-4 lata od momentu zrezygnowania z produktów odzwierzęcych. Niedobór tej witaminy może prowadzić do takich schorzeń jak:
– anemia złośliwa (megaloblastyczna)
– drętwienie kończyn,
– chroniczne zmęczenie,
– zaburzenia równowagi.